Hình thành và hoạt động chủ yếu nhờ thiên nhiên, do đó mà vận tải đường biển không thể nào tách rời khỏi sự chi phối của biển cả trong hoạt động của mình. Hơn nữa, con người cũng chưa đủ khả năng để tiên đoán tất cả những gì có thể xảy ra trên biển, và những tai nạn bất ngờ cũng thường xuyên rình rập trong những chuyến hàng lênh đênh.

Chúng ta biết rằng vận tải đường biển sẽ được bảo hiểm nếu gặp phải những rủi ro nhất định, tuy nhiên không phải ai cũng biết dạng rủi ro nào sẽ được bảo hiểm. Nhóm rủi ro hàng hải là nhóm bảo hiểm cơ bản khi mua, và bảo hiểm sẽ chi trả những tổn thất cho người mua khi tàu vận tải xảy ra các sự cố trong nhóm này.

Các rủi ro hàng hải được xem là nhóm cơ bản nhất và dễ gặp nhất trong các chuyến vận tải đường biển, bao gồm cả vận chuyển nội địa và quốc tế. Đây là những rủi ro từ thiên nhiên như thiên tai, hay các sự cố không lường trước được nhưng không bao gồm tất cả những nguy hiểm trên biển.

Trong nhóm rủi ro hàng hải sẽ được chia là hai nhóm nhỏ bao gồm nhóm rủi ro do thiên tai và rủi ro do tai nạn bất ngờ của một chuyến vận tải đường biển.

1. Thiên tai: là những tai họa do sức mạnh thiên nhiên chứ không phải do ý chí cong người gây nên.

- Thời tiết khắc nghiệt hay còn gọi là thời tiết xấu, thường là bão , gió xoáy, biển động, sóng lớn…xảy ra trên biển gây lật tàu hoặc nghiêng tàu làm gãy thân tàu, vỡ tàu, hư máy móc thiết bị, từ đó gây ra những tổn thất cho hàng hóa thiết bị, từ đó gây ra những tổn thất cho hàng hoặc chuyên chở trên tàu như hàng đè lên nhau, vỡ nát, rò rỉ..

- Sét: hàng hóa được bảo hiểm bị tồn tại do sét trực tiếp gây nên hoặc sét gây ra do hỏa hoạn trên biển hay trong quá trình vận chuyển.

- Sóng thần: chủ yếu chỉ vỏ trái đất thay đổi mạnh,có chỗ hạ xuống có chỗ dâng cao nên gây chấn động mạnh từ đó tạo nên những con sóng lớn, dẫn đến hàng hóa bị tổn thất hay mất mát

- Động đất hoặc núi lửa phun :chỉ những tổn thất tổn hại đối với hàng hóa được bảo hiểm do động đất hoặc núi lửa phun trực tiếp hay gián tiếp gây nên.

2. Tai nạn bất ngờ ngoài biển

- Rủi ro mắc cạn: Trong các rủi ro ngoài biển thì tàu bị mắc cạn là một trong những rủi ro gây ra tổn thất đáng kể với tàu biển và hàng hóa. Tàu bị mắc cạn là khi đáy tàu chạm đất hoặc chạm phải một hướng ngại vật và làm cho con tàu không thể chuyển động được.

- Rủi ro chìm đắm: Tàu được coi là chìm đắm khi toàn bộ phần nổi của con tàu nằm dưới mặt nước và tàu không thể tiếp tục cuộc hành trình.

- Rủi ro cháy

- Rủi ro đâm va: Đâm va tức là khi tàu hay phương tiện vận chuyển khác đâm hay va phải nhau hoặc đâm va phải vật thể cố định, vật thể chuyển động, vật thể nổi, kể cả băng nhưng không phải là nước